شین میم شین

بوستان

باب سوم

در عشق و مستی و شور

حکایت پانزدهم

(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۹۲ ـ ۹۳ )

ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم

تو را با حق آن آشنائی دهد

که از دست خویش ات رهائی دهد

معنی تحت اللفظی:

چیزی کسی را به حق شناسی رهنمون می شود که او را از شر خودش رهایی بخشد.

شناخت هرچیز تنها و تنها در دیالک تیک سوبژکت ـ اوبژکت امکان پذیر می گردد.

اگر میز در آیینه ضمیر انسانی منعکس نشود،

اگر میز محتوای شناخت را تشکیل ندهد،

اگر مغز و ذهن و ضمیر انسانی پیشاپیش تعطیل شود، دیگر نمی توان به شناخت میز نایل آمد.

خردستیزی سعدی خردگرا در این موارد بی دلیل نیست.

برای شناخت هرچیز ذهنی (غیر عینی) و غیرمادی

نمی توان به خرد و تفکر روی آورد.

برای اثبات وجود موجودات خیالی

نخست باید به تخریب خانه خرد مبادرت ورزید.

کاری که عشق و می و افیون می کند.

خرد مزاحم اصلی کذابان تاریخ بوده است و خواهد بود.

اکنون در اوایل قرن بیست و یکم هیچ چیزی مثل خرد در معرض یورش مداوم و پیگیر کذابان مدرن قرار نگرفته است.

عصر حاضر را می توان به لحاظ معرفتی عصر ایراسیونالیسم و خردستیزی نام داد.

ادامه دارد.