دایرة المعارف روشنگری

پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین

۱

• پایان پذیر و پایان نا پذیر مشخصه های متضاد ماده متحرک اند که در وحدت خود حاکی از وحدت مطلق و نسبی، وحدت پیوست و گسست، وحدت تغییرات کمی و تغییرات کیفی در حرکت و توسعه ماده است.

۲

• ماده متحرک به مثابه یک تنوع بی پایان از فرم های متفاوت وجود، ساختار، حرکت و توسعه پایان پذیر گسسته کیفی وجود دارد.

۳

• بنابرین پایان پذیر و پایان نا پذیر وحدتی را تشکیل می دهند.

۴

• به مثابه هر فرم مشخص ماده متحرک، از سوئی در مکان و زمان و به لحاظ کمی و کیفی پایان پذیر، محدود و نسبی است و از سوی دیگر، به مثابه فرم ماده به لحاظ زمانی ـ مکانی، کیفی و کمی معین در عین حال حاکی از خصلت مطلق حرکت و وحدت مادی جهان و لذا حاکی از پایان نا پذیری ماده در روند توسعه بی پایان آن است.

۵

• مفاهیم پایان پذیر و پایان نا پذیر و رابطه آندو نسبت به هم دیری است که موضوع بررسی های فلسفی اند.

۶

• نظریات، راجع به ماهیت پایان پذیر و پایان نا پذیر، راجع به روابط ماهوی آنها و راجع به قابل شناخت بودن آنها در تاریخ فلسفه و علوم منفرد دستخوش تحولات بزرگی بوده اند.

۷

• متفکران منفرد قاعدتا جنبه های مختلف پایان پذیر و پایان نا پذیر و یا وحدت آندو را مورد تأکید قرار داده اند.

۸

• فلسفه مارکسیستی این نظریات مختلف را به مثابه راه حل های خاص و چه بسا یکجانبه مسئله می داند و آنها را از صافی دیالک تیک می گذراند:
• فلسفه مارکسیستی معارف (شناخت های) حاصله راجع به ماهیت پایان پذیر و پایان نا پذیر و همچنین راجع به وحدت آندو در طول تاریخ فلسفه و علوم منفرد را بر مبنای ماتریالیستی ـ دیالک تیکی تعمیم می یخشد.

۹

• تفکر انسانی در اوان طفولیتش، میان پایان پذیر و پایان نا پذیر تفاوت قائل می شد، ولی متضاد بودن آندو را درک نمی کرد.

۱۰

• برای انسان اولیه مدت زمان های طولانی، فواصل بسیار بزرگ مکانی و مقادیر کمی که از حد پراتیک روزمره او فراتر می رفتند، به مثابه پایان نا پذیر جلوه می کردند.

۱۱

• پایان نا پذیر در اینگونه موارد فقط به مثابه پایان پذیر بزرگتر، کوچکتر، طولانی تر و یا کوتاهتر تلقی می شد، یعنی به مثابه موارد خاصی از پایان پذیر.

۱۲

• ضدیت پایان پذیر و پایان نا پذیر هنوز عمدتا مطرح نمی شد.
• فقط درک ساده لوحانه ای از وحدت آندو در نظر گرفته می شد:
• پایان نا پذیر جمع تعداد زیادی از پایان پذیر تصور می شد.

۱۳

• پایان پذیر بخشی از پایان نا پذیر تلقی می شد.

۱۴

• هرجه نیروهای مولده سریعتر رشد کردند و گذار به جامعه برده داری صورت گرفت و به همان اندازه علم و فرهنگ توسعه یافتند و تفکر رفته رفته فرم های انتزاعی ـ مفهومی بیشتری به خود گرفت، مفاهیم پایان نا پذیر و پایان پذیر نیز در متضاد بودن شان شناخته شدند.

۱۵

• آنگاه پایان نا پذیر به معنی بی حد و مرز و لذا به مثابه نفی پایان پذیر، نفی محدود تلقی شد.

ادامه دارد.