فرهنگ مفاهیم فلسفی (ح) (حقیقت امر اتمی) (۱)
ویتگنشتاین
پروفسور دکتر هوبرت هورستمن
برگردان
شین میم شین
حقیقت امر اتمی
(فاکت اتمی)
۱
- حقیقت امر اتمی بنا بر تئوری شناخت پوزیتیویسم منطقی، عبارت است از تاریخ حسی اولین، مستقل (دیسکرت) و ایزوله گشته و ساده ترین عنصر «جریان تجربه (روانگذشت.)»
۲
- حقایق امور اتمی در جملات حکمی اتمی تثبیت می یابند و گویا شالوده مجموعه علوم را تشکیل می دهند.
۳
- ویتگنشتاین، حقیقت امر اتمی را به مثابه «پیوند اشیاء (چیزها، امور)» تعریف می کند و منظور او از «پیوند» (اتصال) مناسبات (رلاسیون های) عنصری معین است.
۴
- مناسبات (رلاسیون ها) به اساس حقیقت امر (فاکت) تعلق دارند.
- بدون اینکه خود حقیقت امری (فاکتی) باشند.
۵
- حقایق امور اتمی مستقل از یکدیگرند.
- آن سان که عدم و وجود حقیقت امری، به عدم و وجود حقیقت امر دیگری منجر نمی شود.
۶
- برتراند راسل به عوض مفهوم «حقیقت امر اتمی» از مفهوم «رخداد» استفاده می کند.
۷
- هر رخداد، مجموعه در خود بسته ای از کیفیت های حسی با مشخصات زیر است:
الف
- کلیه کیفیت های مجموعه در همزیستی با یکدیگرند.
ب
- در خارج از مجموعه، چیزی وجود ندارد که با هر حلقه مجموعه در همزیستی نباشد.
۸
- همانطور که به نظر ویتگنشتاین همه مواد معرفتی (شناخت) حسی از حقایق امور ایزوله گشته، مستقل تشکیل می یابند، به نظر راسل، همه مواد معرفتی (شناخت) حسی از مقادیر خاص و مستقل کیفیت های حسی تشکیل می یابند.
۹
- راسل به این سؤال که آیا چیزی واقعی ـ عینی با رخداد ها مطابقت دارد، در سنت ایدئالیسم ذهنی جواب می دهد:
- «ما رخدادها را ادراک می کنیم و نه جوهرها را.»
۱۰
- کارناپ نیز تز مربوط به خصلت اتمی مواد معرفتی حسی را نمایندگی می کند.
- ولی شدیدتر از همه تأکید می ورزد که علم نه با خود این مواد معرفتی، بلکه با احکام اتمی (احکام پروتکلی) سر و کار دارد و بدین طریق واریانت به اصطلاح کلامی (کتبی و شفاهی) پوزیتویویسم منطقی را تأسیس می کند.
ادامه دارد.
+ نوشته شده در شنبه دوم اسفند ۱۳۹۹ ساعت 16:27 توسط سیاوش زهری
|
