دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۴۴۸)
پروفسور دکتر
ولفگانگ ایشهورن
اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت
و
دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)
برگردان
شین میم شین
متد
(اسلوب)
ادامه
۱۹
· از این رو، میان تئوری و متد، پیوند تنگاتنگی وجود دارد.
۲۰
· تئوری و متد، به لحاظ هدف و وظیفه با یکدیگر تفاوت دارند.
۲۱
· در حالیکه تئوری به انعکاس سیستماتیکی (منظم) واقعیت عینی می پردازد، متد، عناصر انعکاس تئوریکی را فرم می بخشد، نه برای تبیین چگونگی تشکیل واقعیت عینی در قوانین و موازین و مقررات، بلکه برای نشان دادن چگونگی تفکر و کردوکار عملی جهت نیل به معارف جدید.
۲۲
· تئوری به توضیح عرصه اوبژکت معینی به صورت جملات حکمی و قبل از همه به صورت قوانین حکمی می پردازد.
۲۳
· متد اما برعکس، وسیله ای است که به مدد آن، با مبدأ قرار دادن تئوری، می توان از طریق مشتق سازی، استنتاج، تغییر فرم اوبژکت مورد نظر، مشاهده، آزمایش و غیره به احکام جدیدی دست یافت.
۲۴
· ما در تئوری با سیستمی از جملات حکمی سر و کار داریم.
۲۵
· در متد اما ما عمدتا با سیستمی از جملات عملیاتی سر و کار داریم.
· (تئوری بیانگر چگونگی اوبژکت شناخت است.
· متد بیانگر نحوه کار بر روی اوبژکت شناخت است. مترجم)
۲۶
· به همین دلیل، محتوای جملات تئوری با محتوای جملات متد تفاوت دارند.
· به عبارت بهتر، میان جملات تئوری و جملات متد، به لحاظ محتوا تفاوت وجود دارد.
۲۷
· تئوری فی نفسه هنوز متد نیست.
· تئوری بنیان متدی است، اگر بتوان از آن، قواعد، مقررات، مطالبات و هنجارهای درخور را استخراج کرد.
۲۸
· برای دانستن اینکه چگونه می توان به آماج معینی نایل آمد، باید دانست که پیوندها از چه قرارند.
· پیوندهایی که باید تحت تأثیر قرار داده شوند، مورد پژوهش ژرفتر قرار گیرند و یا به طرز عملی تحت سلطه قرار داده شوند.
۲۹
· برای اینکه بتوان به لحاظ متدی، بدون عیب و نقص عمل کرد، نکات زیر از اهمیت وافری برخوردارند:
الف
· اینکه تئوری واقعیت عینی را به طرز درست منعکس کند.
ب
· اینکه قوانین فرمولبندی شده در تئوری، تصاویر منطبقی از پیوندهای قانونی عینا موجود (به طور عینی موجود) باشند.
۳۰
· متدی که قوانین شناخته شده را مبدأ قرار ندهد، شاید بتواند تصادفا مفید افتد.
· اما بالاعم در تضاد با واقعیت عینی ئی قرار خواهد گرفت که تحت سلطه این قوانین قرار دارد.
· چنین متدی، به آماج مورد نظر منجر نخواهد شد.
ادامه دارد.