فرهنگ مفاهیم فلسفی (پ) پیش بینی (۷)
پروفسور دکتر گونتر کروبر
برگردان
شین میم شین
طبقه بندی پیش بینی ها
۱
- پیش بینی ها را می توان از چهار نظر زیر از همدیگر متمایز ساخت:
الف
- بنا بر نوع احکام در شمای نهائی.
ب
- بنا بر نوع احکام تجربی.
پ
- بنا بر نوع خود حکم حاصله.
ت
- بنا بر نوع نتیجه نهائی.
الف
۱
- احکام عامی که در مقدمات استنتاج نهائی پیش بینی وارد می شوند، می توانند فرضیه و یا حکم قانونی باشند.
۲
- اگر فرضیه باشند، آنگاه هرچه درجه تأیید (تصدیق) فرضیه های اولیه بیشتر باشد، به همان اندازه هم ارزش پیش بینی منتج از آنها بیشترخواهد بود.
۳
- اگر آنها برعکس، احکام قانونی باشند، آنگاه قوانین عینی ئی که به وسیله آنها انعکاس می یابند، می توانند قوانین طبیعی و یا اجتماعی، قوانین حرکتی و یا ساختاری باشند و یا قانونمندی هایی باشند که به طور علی و یا غیرعلی، پویا و یا ایستا، کمی و یا کیفی فرمولبندی شده اند.
۴
- پیش بینی هایی نیز که بر پایه انواع مختلف قوانین یاد شده تدوین می شوند، هر کدام مختصات خاص خود را نشان می دهند.
ب
۱
- مسئله فوق الذکر در مورد احکام تجربی راجع به شرایط اولیه و جانبی روندی که مورد پیش بینی قرار می گیرد، نیز صادق است.
۲
- اینجا هم می توان موارد بیشماری را نام برد که بر نوع پیش بینی های ممکنه تأثیر می گذارند.
۳
- مثلا می توان برای طبقه بندی پیش بینی ها معیارهای زیر را در نظر گرفت:
الف
- بسته به اینکه شرایط مورد پیش بینی به طور عینی وجود دارند و خارج از حیطه تأثیر اعمال انسانی قرار دارند یا نه.
ب
- بسته به اینکه شرایط مورد پیش بینی وابسته به اعمال انسانی اند یا نه.
پ
- بسته به اینکه آنها در هنگام طرح پیش بینی وجود داشته اند یا نه.
ت
- بسته به این که شرایط مورد پیش بینی ناشی از تصمیمگیری های سوبژکتیو بوده اند یا نه.
ث
- بسته به اینکه درلحظه طرح پیش بینی ها، شرایط اولیه و جانبی (که شناخت شان برای پیش بینی دقیق، ضرورت دارد) معلوم بوده اند و یا نه.
ج
- در اینگونه موارد نیز انواع مختلفی از پیش بینی ها پدید می آیند که تفاوت های کیفی مهمی با هم دارند.
ادامه دارد.
+ نوشته شده در یکشنبه هجدهم دی ۱۴۰۱ ساعت 13:27 توسط سیاوش زهری
|